Wegwerkers onvoldoende beschermd tegen letselschade
Bij een op de drie plekken waar aan de weg wordt gewerkt, zijn de wegwerkers onvoldoende beschermd tegen letselschade. Dat blijkt uit controles van de Arbeidsinspectie op 213 wegenbouwlocaties. Op 21 locaties legde de Arbeidsinspectie het werk stil omdat het risico op een ongeluk onaanvaardbaar hoog was. Volgens de wegenbouwbedrijven vinden veel opdrachtgevers – meestal gemeenten en provincies – het belangrijker dat het verkeer weinig hinder ondervindt dan dat de werkplek zo veilig mogelijk is. De situatie is wel iets verbeterd ten opzichte van vorige controles van de Arbeidsinspectie in 2007.
Dodelijke ongevallen
Het gevaar om te worden aangereden is al jaren het belangrijkste risico voor wegwerkers. Dat werd nog eens onderstreept door twee dodelijke ongevallen in de inspectieperiode (juni – november 2009). Eén slachtoffer werd aangereden door een passerende auto, de ander door een voertuig in het afgezette weggedeelte. Tijdens de vorige controles in 2007 waren meer locaties niet in orde dan nu, maar de situatie is te vaak nog onder de maat. De inspecties werden gehouden bij werkzaamheden aan provinciale en gemeentelijke wegen, omdat het aanrijdgevaar daar groter is dan op rijkswegen. Voor het eerst zijn bij de inspecties ook de opdrachtgevers betrokken, in de meeste gevallen gemeenten en provincies. Zij beslissen immers vaak nog voor de aanbesteding over de verkeersmaatregelen bij het werken aan de weg. In tien gevallen werd gecontroleerd bij een opdrachtgever, omdat uit de inspectie op locatie was gebleken dat die onvoldoende oog had voor de veiligheid.
Veiligheid of doorstroming?
Bovendien voerde de Arbeidsinspectie besprekingen met wegenbouwers. Die gaven aan dat het voorkomen van files vrijwel altijd prioriteit krijgt boven de veiligheid. Ook is de helft van de veiligheidsplannen van opdrachtgevers onbruikbaar, meestal omdat ze niet zijn toegespitst op de locatie. Werkgeversorganisaties en vakbonden in de wegenbouw gaan met opdrachtgevers overleggen om projecten zo te ontwerpen dat wegwerkers ze veilig kunnen uitvoeren. De Arbeidsinspectie spoort wegenbouwbedrijven aan ook zelf verantwoordelijkheid te nemen. Als het werk niet veilig kan worden gedaan, moeten ze het niet accepteren.
Gevaarlijke stoffen
Een ander punt waarop de locaties werden geïnspecteerd was de bescherming tegen gevaarlijke stoffen. Asfalt bevat kwarts en asfalt ouder dan twintig jaar bevat nog teer. Beide stoffen zijn kankerverwekkend. De bescherming hiertegen is in het algemeen goed; eenmaal is om deze reden het werk stilgelegd. Inspecteurs stuitten bij de controles bovendien op een ander risico: verontreinigde grond. De Arbeidsinspectie heeft hiernaar nog geen uitgebreid onderzoek gedaan, maar ze vindt dit een serieus probleem waarmee wegenbouwers rekening moeten houden.
Geluidsoverlast
Van geluidsoverlast voor werkers was geen sprake tijdens de controles langs gemeentelijke en provinciale wegen. Ook was op deze wegen het aantal overtredingen op het gebied van werktijden beperkt, aldus de Arbeidsinspectie.
Werkgeversaansprakelijkheid
De werkgever heeft te zorgen voor veilige werkomstandigheden. Die mag zich niet verschuilen achter de opdrachtgevers. Indien de werkgever ervoor kiest om laag in te schrijven en minder geld uit te geven aan veiligheid om zo het werk maar gegund te krijgen, ligt aansprakelijkheid voor de hand indien er een ongeval plaatsvindt.