Aansprakelijkheid ouders Tristan van der V.

Op 9 april 2011 vond het schietincident Alphen aan den Rijn plaats. Tristan van der V. (24) schoot in een winkelcentrum 6 mensen dood en er vielen 17 gewonden. Daarna schoot hij zichzelf door het hoofd.

Betrokkenen van het schietincident die schade hebben geleden verwijten de ouders nalatigheid die hen schadeplichtig maakt en eisen van de verzekeraars uitkering onder hun aansprakelijkheidsverzekering. De nalatigheid van de ouders zou eruit bestaan dat de ouders wisten dat Tristan een potentieel gevaar vormde voor de veiligheid van derden maar desondanks niet hebben ingegrepen. Ze waren ermee bekend dat Tristan als gevolg van een psychische stoornis labiel was en de beschikking had over diverse vuurwapens. Hierdoor vormde hij een gevaar voor de samenleving, aldus eisers.

Achtergrond van Tristan

De vader van Tristan is in 2002 lid geworden van de schietvereniging  in Nieuwkoop en aan hem is een wapenverlof verleend. De aanvraag van Tristan voor lidmaatschap van de schietvereniging is in 2005 afgewezen in verband met een proces verbaal van het voorhanden hebben van een luchtbuks.

In 2006 is Tristan gedwongen opgenomen op een gesloten afdeling van het GGZ na aanwijzingen voor suïcidaal gedrag. Aansluitend is hij onder vrijwillige ambulante behandeling gesteld en is medicatie toegediend. De ouders waren nauw betrokken bij zijn behandeling. In 2007 is Tristan lid geworden van de schietvereniging. In augustus 2008 is hij kort opgenomen in een ziekenhuis na een overdosis slaapmiddelen. Op 10 november 2008 is, na controle van de voorschriften voor het opbergen van de wapens en munitie, zijn aanvraag tot een wapenverlof verleend voor een jaar.

Met ingang van 1 januari 2010 is zijn arbeidsovereenkomst met zijn werkgever ontbonden wegens incidenten die blijken uit anonieme brieven van een collega. Tristan wordt door collega’s als psychisch ziek omschreven en hij zou problemen met zijn pistool gaan veroorzaken, zo zou Tristan gezegd hebben.

Op 20 mei 2010 is hij uitgeschreven bij de GGZ en is zijn behandeling geëindigd. In september heeft hij een EVP-apparaat gekocht waarmee hij stemmen van overleden personen hoorbaar gemaakt zouden kunnen worden. Op 9 december is de wapenkluis van Tristan gecontroleerd waarbij alles in orde was. In 2010 en 2011 heeft Tristan verschillende vuurwapens, munitie en aanverwante artikelen aangeschaft. Op zaterdag 9 april 2011 vond het schietincident plaats waarna hij zichzelf van het leven heeft beroofd.

Het oordeel van de Rechtbank

Zuiver nalaten

Eisers verwijten de ouders nalaten in verband met het schietincident. Zuiver nalaten kan onrechtmatig zijn als het in strijd is met een wettelijke plicht of met wat volgens ongeschreven recht onrechtmatig zou zijn. Eerst is er dus wetenschap nodig van een gevaarlijke situatie. Dan is er nog een rechtsplicht tot handelen nodig om de onrechtmatigheid aan te nemen.

Uit eerdere rechtspraak blijkt dat nalaten pas onrechtmatig is op het moment dat het betreffende gevaar is doorgedrongen tot het bewustzijn van de waarnemer. Essentieel is dus dat de waarnemer concrete kennis heeft van het bestaande of op handen zijnde gevaar. In deze situatie geldt er geen bijzondere zorgplicht omdat Tristan meerderjarig was. Wel kan er meer wetenschap worden toegerekend omdat Tristan bij zijn ouders in huis woonde en de ouders sinds Tristans gedwongen opname in 2006 nauw betrokken waren bij zijn geestelijke toestand.

Wetenschap ouders

In de ogen van de ouders is de geestestoestand van Tristan sinds zijn opname in 2006 verbeterd. Ze waren nauw betrokken bij zijn behandeling. Ondanks tekenen van verontrustend gedrag kort na thuiskomst in 2006 is zijn geestestoestand met behulp van medicatie verbeterd. Na beëindiging van zijn psychiatrische behandeling heeft Tristan thuis geen verontrustend gedrag meer vertoond. Zijn ouders hoefden niet te vrezen dat Tristan zijn wapens tegen derden zou gebruiken, ook niet in het kader van een ontslagprocedure in 2009 na incidenten op het werk.

Verwijt nalatigheid aan ouders

De rechtbank concludeert dat de ouders niet nalatig zijn geweest. De geestestoestand en verloop van de behandeling van Tristan hebben geen aanleiding gegeven te vermoeden dat hij vuurwapengeweld zou gaan toepassen op derden. Ook hoefden ze met betrekking tot de aanvraag van het wapenverlof en verlenging hiervan geen melding te maken bij de politie van zijn ziektegeschiedenis omdat ze ervan mochten uitgaan dat de politie hiermee reeds bekend was.

Nu de ouders geen nalatigheid of ander onrechtmatig handelen verweten kan worden, zijn zij niet aansprakelijkheid voor de door eisers geleden schade. Voor de aansprakelijkheidsverzekeraar van de ouders geldt dat er geen verplichting bestaat op grond van de AVP (aansprakelijkheidsverzekering voor Particulieren) een schade uitkering aan eisers te doen.

.

De laatste blogs